Myślę, że wszyscy wiemy, że powtarzanie i utrwalanie materiału jest bardzo ważnym elementem w nauczaniu języków obcych. Maj i czerwiec są najczęściej miesiącami, w których zaczynamy powtarzać z naszymi uczniami to, co omawialiśmy przez cały rok szkolny. Należy jednak pamiętać, że powtarzanie materiału powinno mieć miejsce nie tylko pod koniec roku szkolnego, ale także w ciągu roku. Przecież zależy nam, by w maju nasi uczniowie pamiętali to, co omawialiśmy z nimi we wrześniu czy październiku. Dlatego warto jest stosować powtórki kumulatywne. Ale czym one są i jak się do nich zabrać?
Powtórki kumulatywne - co to takiego?
Powtórki kumulatywne to nic innego, powtórki, które łączą np. w jednym materiale różne zagadnienia, „kumulują” np. materiał z rozdziałów 1 i 2, a później 1-3, 1-4 itd. Czyli można powiedzieć, że ciągle wracamy do tego, co było na początku 🙂 O to właśnie chodzi – przecież chcemy, by nasi uczniowie pamiętali jak najwięcej, utrwalali, przypominali sobie, jeśli o czymś zapomnieli.
Zaletą takich powtórek jest to, że pod koniec roku, kiedy zaczynam powtarzać i utrwalać materiał z całego roku szkolnego, uczniowie nie są zaskoczeni niczym, bo przez cały rok mieli styczność z danym słownictwem czy z danymi strukturami. A co by było, gdybym nie stosowała powtórek kumulatywnych? Pod koniec maja czy na początku czerwca od początku musiałabym tłumaczyć np. Present Simple 😉
Powtórki kumulatywne - kiedy je stosować?
Powtórki kumulatywne świetnie sprawdzą się, jako element klasowej rutyny. U mnie bardzo często wpisane są w rozgrzewkę językową, zanim przejdę do omawiania zaplanowanego tematu. Dzięki temu mam pewność, że te 5 – 10 minut wykorzystuję efektywnie pod względem utrwalania i zapamiętywania materiału, ale też „zmuszam” swoich uczniów do głębszego przetwarzania informacji językowych.
Czyli powtarzanie kumulatywne stosować możemy np.:
- jako rozgrzewkę językową (5-10 minut) – krótkie, ale regularne sesje co lekcję – uczniowie (i my także!) pamiętają więcej i dłużej,
- na zakończenie lekcji (np. 5-10 minut) – podobnie jak w przypadku rozgrzewki,
- jako podsumowanie omówionego już materiału. Pisałam o tym wyżej – skończyliśmy omawiać materiał np. z piątego rozdziału, podsumowaliśmy go, więc teraz poświęćmy jedną lekcję na cumulative review z rozdziałów 1-5.
Z tych trzech ww. przykładów stosuję właściwie wszystkie. Często, naprzemiennie, stosuję krótkie powtórki kumulatywne na każdej mojej lekcji – raz na jej początku na rozgrzewkę, a raz na zakończenie zajęć. Dlaczego tak? Wszystko zależy od tego, jaki temat omawiam na danej lekcji lub co omawiałam na poprzedniej, czyli np. jeśli z czwartą klasą w poniedziałek omawiałam czasownik have got, to na kolejnej lekcji rozgrzewką jest właśnie ten czasownik, a na koniec, na rozluźnienie podrzucam jakąś grę/zabawę z powtórką kumulatywną. Właściwie wiele zależy od moich uczniów i od celu, jaki chcę osiągnąć.
Na duże powtórki kumulatywne zawsze znajduję czas po zakończeniu danego rozdziału. Czyli to, o czym pisałam wyżej w punkcie 3. Szykuję wtedy jakiś mini projekt (np. może to być praca grupowa jednolita lub zróżnicowana), gry/zabawy podsumowujące omówiony od początku roku szkolnego materiał – z użyciem TIK lub po prostu „stare” sprawdzone pomysły.
Powtórki kumulatywne - jakie gry/zabawy, ćwiczenia i narzędzia stosować?
Odpowiedź jest prosta: takie, które lubią i znają nasi uczniowie (i my). Dodatkowo często korzystam z czegoś, co jest uniwersalne, czyli mogę wykorzystać daną grę/zabawę z każdym tematem, musi być low-prep i nie jest czasochłonne w przygotowaniach.
Poniżej przedstawiam kilka przykładowych gier/zabaw, ćwiczeń czy narzędzi, które sprawdzają się podczas moich zajęć prawie w każdej grupie wiekowej (kl. 1-8) do powtórek kumulatywnych:
1. Bingo!
W klasach 1-3 zazwyczaj korzystam z mini kart obrazkowych, które dzieci wycinają z zeszytów ćwiczeń przy każdym nowym rozdziale. Proszę, by uczniowie wybrali z przygotowanego przeze mnie zestawu kilka kart i gramy. Nie powtarzam tylko słownictwa – nie zapominam też o frazach komunikacyjnych, które poznaliśmy, np. jeśli w naszym zestawie mamy jabłka, to podaję nie samo apples, ale np. I like apples. I tu jeśli dzieci się zgadzają – powtarzają zdanie, jeśli nie – mówią I don’t like apples. Czasem zadaję pytania np. Do you like apples?, a dzieci odpowiadają Yes, I do/No, I don’t. I oczywiście zakrywają/odwracają kartę z jabłkiem (jeśli mają ją przed sobą). Gra toczy się do momentu, aż wszystkie dzieci zakryją swoje karty i krzykną Bingo!
2. Memory
Znowu używamy kart obrazkowych (w klasach młodszych) lub wyrazowych (w klasach starszych; uczniowie sami je przygotowują). Uczniowie grają w parach, sami wybierają słownictwo, pamiętając, że ze swoich zestawów muszą wybrać pary (uczeń A wybrał pencil, więc uczeń B też). Gra toczy się na standardowych zasadach, choć i tu proszę o używanie fraz/struktur, np. uczeń odkrywa kartę z ołówkiem i mówi It’s a pencil, szuka tej samej karty. Odkrywa kartę z lalką i mówi It’s a doll. Nie odnalazł pary, więc kolej na jego kolegę/koleżankę.
3. Rysunkowe dyktando
W tym ćwiczeniu skupiamy się głównie na rozumieniu ze słuchu, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by uczniowie zadawali nam pytania do tego, co usłyszą – oczywiście w języku obcym 😉 Uczniowie potrzebują kartki lub zeszyty, coś do rysowania/kolorowania, natomiast my potrzebujemy pomysł (możemy wcześniej przygotować sobie tekst/rysunek lub iść „na żywioł”). Na koniec rysunkowego dyktanda, pokazuję dzieciom swój rysunek, a oni oczywiście sprawdzają i porównują.
4. Zadaj pytanie
Tę zabawę stosuję zazwyczaj w starszych klasach. Podaję odpowiedzi, a uczniowie mają za zadanie zadać mi odpowiednie pytanie. Grają drużynowo, więc dodatkowy element rywalizacji „nakręca” ich do działania. Uczniowie muszą skupić się na moim zdaniu, wysłuchać lub przeczytać z tablicy np. jaki czas został użyty. Dzięki temu „zmuszam” swoich uczniów do głębszego przetwarzania informacji.
5. Przetłumacz zdanie
Jest to metoda tłumaczeniowa. Dzięki jej zastosowaniu uczniowie „łapią” nie tylko słownictwo, ale też różne struktury gramatyczne. Podaję zdanie w języku polskim, a uczniowie w parach/grupach tłumaczą je na język angielski. Działamy też na odwrót – angielski-polski. Proponuję co lekcję/rozdział przygotowywać sobie bazę z kilkoma zdaniami do tłumaczenia. Po jakimś czasie stworzy się nam spora lista, a uczniowie będą mogli sobie losować zdania do tłumaczenia (np. rozdział 1 zdanie 4 lub rozdział 3 zdanie 5).
6. Wykorzystaj TIK
Mowa tutaj o narzędziach, które zapewne dobrze poznaliście już podczas zdalnego nauczania. Najczęściej stosowane przeze mnie narzędzia to: Wordwall, Kahoot czy Quizizz (przyjęłam zasadę – „mniej znaczy więcej”). Możecie korzystać z „gotowców” lub tworzyć swoje zestawy.
7. Mini projekty
Zdalnie korzystałam z Jamboard (chyba trzeba mieć konto Google, by móc używać tego narzędzia). Natomiast podczas lekcji wystarczy podzielić klasę na grupy, każdej dać jakieś zadanie (takie samo lub inne – należy pamiętać o tym, jaki cel chcemy osiągnąć), określić czas wykonania. Oczywiście po zakończeniu swojej pracy, każda grupa omawia to, co przygotowała. Powtórki kumulatywne z wykorzystaniem mini projektów po raz kolejny „zmuszają” uczniów do działania, przetwarzania materiału i informacji językowych.
Oczywiście gier/zabawy językowych, aktywności i narzędzi, które możemy wykorzystać do powtarzania kumulatywnego jest o wiele więcej. Podałam tylko kilka przykładów.
A jak Wy najczęściej powtarzacie materiał z Waszymi uczniami? Stosujecie powtórki kumulatywne? A może zachęciłam Was teraz do ich stosowania?
Sprawdźcie też inne moje wpisy, w których znajdziesz gry/zabawy idealne do powtórek kumulatywnych, np.:
High 5: „5 in 1” czyli „zapuszkuj swoje zajęcia na 5 sposobów
High 5: 5 podwórkowych zabaw i gier językowych z użyciem kredy
A jeśli chcecie dowiedzieć się więcej...
Już 25. maja podczas bezpłatnej konferencji online dla nauczycieli przedszkoli i zerówek Little Learners – Big Ideas opowiem o mądrym powtarzaniu materiału z najmłodszymi uczniami. Ale to nie wszystko! Koniecznie sprawdźcie, kto jeszcze wystąpi podczas festiwalu! To będzie ogromna dawka pomysłów na zajęcia z najmłodszymi! Serdecznie zapraszam!
